Stoppen met doen alsof

Waarom je jouw slechthorendheid niet moet verbergen

Goedemorgen,

Je kunt slechthorendheid op allerlei manieren verbergen. Als je hoortoestellen draagt kun je bijvoorbeeld je haar lang laten groeien, zodat je ze eronder kunt verstoppen. Je kunt ook in een gesprek vooral zelf aan het woord zijn en lange monologen afsteken over je laatste vakantie, de gevaren van sociale media of klimaatverandering.

Er is een tactiek om je slechthorendheid te verbergen die nog vaker wordt toegepast, die ik de kameleon-tactiek noem. Hierbij doe je alsof je goed hoort. Dat is eigenlijk heel simpel. Als er aan tafel hard gelachen wordt, dan lach je mee – ook als je de grap niet gehoord hebt. Als je bij de kassa in de supermarkt iets aan je gevraagd wordt knik je ja (met als gevolg dat je voetbalplaatjes in je hand gedrukt krijgt, ook als je voetbal een stomme sport vindt). Daarmee kan je best ver komen, al zal het van binnen niet helemaal lekker voelen en zullen er ook momenten komen waarbij je de plank volledig misslaat.

In de roman Kwallen hebben geen oren van Adèle Rosenfeld zet hoofdpersonage Louise de ‘doe alsof’-tactiek in bij een sollicitatiegesprek. Degene met wie ze het gesprek voert zit met haar gezicht verscholen achter een computer op het bureau.

Goed, u (ik wrong me in een andere positie om haar lippen te kunnen lezen, maar haar bleke gezicht onttrok zich aan mijn blikveld) thee.’

Vroeg ze of ik iets wilde drinken, koffie of thee? Zou kunnen. Vroeg ze me al naar eventuele atv-dagen? Niet waarschijnlijk. Of vroeg ze naar mij afspraken met het UWV? Dat sloeg ook nergens op. Het kon ook ‘cv’ zijn in plaats van ‘thee’; in dat geval opende ze het gesprek door te refereren aan het cv dat ik had opgestuurd. Op de gok antwoordde ik: ‘Ja’.

Je begrijpt: dit is niet een handige manier om met je slechthorendheid om te gaan. Ik heb mezelf ook vaak genoeg schuldig gemaakt aan deze tactiek, vooral toen ik jonger was. En ja, nog steeds wel eens. Het brengt vooral onzekerheid. Steeds vraag je je af: heb ik het goed verstaan? Heb ik het juiste antwoord gegeven? Heb ik niets geks gezegd? Je twijfelt aan je eigen sociale vaardigheden.

Steeds vraag je je af: heb ik niets geks gezegd?

Nu is er een simpele oplossing: vraag om herhaling. Vertel dat je slechthorend bent, als je dat nodig lijkt (bijvoorbeeld als je al meerdere keren om herhaling gevraagd hebt). Maar… ook dat is in sommige (of: veel?) gevallen niet genoeg. Wat dan wel?

Kijk wat er in je omgeving nodig is om de verstaanbaarheid te vergroten: bijvoorbeeld meer licht, een andere plek in de ruimte, het uitschakelen van apparaten die ruis veroorzaken. Vertel je aan je gesprekspartners wat zij kunnen doen om de communicatie te verbeteren. Geef niet op, doe niet alsof, maar blijf manieren zoeken om volwaardig en gelijkwaardig in gesprek te blijven. 

Deze column verscheen eerder in Hoormij magazine.

Vond je deze nieuwsbrief leuk? Je kunt Succesvol slechthorend steunen met een kleine bijdrage. Je kunt een donatie doen via iDeal (of bankoverschrijving).

Reply

or to participate.